Menengiç kahvesi, geçmişi Osmanlı Devleti zamanlarına dayanan yöresel bir kahve türüdür. Menengiç ağaçlarından elde edilen tohumlar ile hazırlanır. Bir çeşit Türk kahvesi olarak bilinen Menengiç kahvesi en çok sütlü versiyonu ile tanınmaktadır. Ülkemizde Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde yoğunlukla tüketilir.
Menengiç kahvesi hazırlanırken öncelikle ağaçtan meyveler toplanarak güneşte serme usulüyle kurutulur. Kurutma sonrasında kavurma işlemi yapılır ve bildiğimiz kahve formuna dönüşür. Kavurma sonrasında kahveyi uygun bir şekilde kaynatarak servis edebilirsiniz.
Menengiç Kahvesi Faydaları
Menengiç kahvesi faydaları ile düzenli ve uygun miktarda tüketim ile kalp sağlığı için oldukça şifalı bulunmaktadır. Menengiç kahvesini tüketirken daha sağlıklı olması için sütlü tüketilmesi önerilir. Grip benzeri rahatsızlıklarda öksürüğe iyi gelmesi ve nefes almayı kolaylaştırması nedeniyle anlık faydaları için de tüketilir. İşte Menengiç kahvesinin faydaları;
- Balgam söktürmeye yardımcı olur.
- Grip benzeri rahatsızlıklarda ortaya çıkan öksürüğe iyi gelir.
- Nefes darlığı sorunu yaşayanlar için nefes almayı kolaylaştırır.
- Açık yara tedavisinde vücuda destek olur.
- Böbrek taşı ve kumu gibi rahatsızlıkların tedavisinde yardımcıdır. Özellikle kum dökme sırasında böbreklerin işlevini yerine getirmesi için başarılıdır.
- Kalp ve damar rahatsızlığı bulunan kişiler tarafından faydalı bulunmaktadır.
- Kalp sağlığını korumak için düzenli olarak tüketilmesi önerilir.
- Ses sanatçıları için ses tellerinin daha temiz hale getirilmesinde yardımcıdır.
- İdrar yolu enfeksiyonu rahatsızlığının giderilmesinde yardımcıdır.
- Ödem sorunu olan kimseler için ödem atıcıdır.
- Çok kaynar tüketilmemesi koşuluyla mide zarının iyileşmesinde aktif rol oynar.
Menengiç kahvesi tüketmeden önce faydalı olan her besin ya da yardımcı öğenin ölçülü bir şekilde kullanıldığında yararlı olduğunu söylemek gerekir. Gün içerisinde birkaç bardaktan fazla tüketimle birlikte baş ağrısı, kabızlık, uyku sorunları gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Uzmanlar günlük faydalı dozun bir bardak tüketmek olduğunu dile getirmektedir.
Menengiç Kahvesi Nerenin?
Menengiç kahvesi ülkemizde Menengiç ağaçlarının bulunduğu Batman, Adıyaman, Diyarbakır gibi şehirlerde üretilmektedir. Bununla birlikte tarihi Osmanlı dönemine dayanan ve birçok farklı yöre tarafından benimsenmiş bir kahvedir. Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerimizde yoğunluklu olarak tüketilmektedir. Yurdumuzun kimi yörelerinde adını Menengiç olarak görsek de Çitlembik kahvesi olarak bilinmektedir. Kahve çoğunlukla süt ile hazırlansa da su ile tüketenler de mevuttur.
Menengiç Kahvesi Nasıl Yapılır?
Menengiç kahvesi öğütülmüş ise hazırlanma usulü Türk kahvesi ile benzerdir. Bir fincan menengiç kahvesi yaklaşık 590 kaloridir. Demir hassasiyeti olan kimseler tarafından tüketilmemelidir çünkü içerisinde 7 mg demir bulundurur. Ayrıca yaklaşık 20 gram protein barındırması nedeniyle sporcular tarafından da tercih edilir. Menengiç kahvesi yapılışı;
- Cezveye fincanlar yardımı ile hesaplanarak su ya da süt eklenir.
- Su ya da süt üzerine öncelikle şeker eklenir. Az şekerli tüketmek isteyenler için fincan başına 1 küp şeker, orta şekerli tüketmek isteyenler için fincan başına 2 küp şeker, çok şekerli tüketmek isteyenler için fincan başına 3 küp şeker eklenmelidir.
- Fincan başına bir tatlı kaşığı menengiç kahvesi eklenerek karıştırılmalıdır.
- Ocağın altı kısık olacak şekilde açılmalıdır. Kaynayana kadar karıştırılmamalıdır. Kaynadıktan sonra üzerinde biriken köpüğü fincanlara paylaştırılabilir.
- Kaynadıktan sonra fincanlara paylaştırılarak servis edilir.
Tane Menengiç Kahvesi Nasıl Yapılır?
Tane menengiç kahvesi, kendi kahvesini kendi yapmak isteyenler tarafından sıkça tercih edilir. Aktardan temin edilen tane haldeki Menengiç kahve önce ayıklanmalıdır. Ardından kavurma ve sonrasında pişirme işlemi yapılmalıdır. İşte tane Menengiç kahvesi yapılışı;
- Tane menengiç kahvesi ayıklanmalıdır. Burada kırmızı kalan meyveler ayıklanmalıdır. Henüz olgunlaşmadıklarından kırmızı taneler elenmelidir.
- Elenen tohumlar bir tavaya alınarak kısık ateşte kavrulmalıdır.
- Kavurma işlemi sırasında sürekli karıştırılmalıdır. Altı yanmaması için karıştırma önemlidir.
- Kavurma işlemi tamamlandıktan sonra bir havan yardımı ile taneleri dövmelisiniz. Mutfak robotu bu konuda işlevsel bir araç değildir. Havan yerine öğütücü de kullanabilirsiniz.
- Öğütülen taneler artık kahve yapmak için hazır hale gelmiş olacaktır.
- Cezveye kişi başına bir fincan süt veya su ekleyin.
- Üzerine isteğe bağlı olarak şeker ekleyin.
- Kahveyi fincan başına 1 tatlı kaşığı olacak şekilde ekleyin.
- Ocağı kısık ateşte açın ve kaynayana kadar karıştırmayın.
- 1 taşım kaynadıktan sonra fincanlara bölüştürebilirsiniz.
- Kahvenin yanında çikolata ya da lokum ikram edebilirsiniz.